Khoa học về tóc: Những điều thú vị mà bạn chưa bao giờ biết

Tóc là một trong những yếu tố quan trọng tạo nên vẻ đẹp ở người, tuy nhiên tóc không chỉ đơn giản có nhiệm vụ này mà còn chứa nhiều điều phức tạp bên trong. Chúng ta đều biết rằng nó không chỉ đóng một vai trò quan trọng những biểu hiện ngoại hình của cả nam và nữ, mà còn giúp truyền tải thông tin cảm giác cũng như tạo ra nhận dạng giới tính ở người.

Tuần 22 của thai kỳ, tất cả các nang tóc đã được hình thành. Ở giai đoạn này, bào thai có khoảng 5 triệu nang lông trên cơ thể. Ở vùng đầu, có khoảng 1 triệu nang lông và trong đó khoảng 100.000 nang nằm trên da đầu là nguồn gốc tạo nên máu tóc sau này. Thời điểm này, số lượng nang tóc là lớn nhất, vì chúng ta sẽ không tạo ra nang tóc mới mà chỉ mất dần trong suốt quãng đời còn lại.

Hầu hết chúng ta sẽ nhận thấy rằng mật độ tóc ở da đầu bị giảm khi trưởng thành vì diện tích da dầu sẽ ngày một gia tăng, tuy nhiên số lượng nang tóc không thay đổi. Bên cạnh đó, các nang tóc sẽ bị mất dần do lão hóa cũng như một số bệnh lý gây rụng tóc.

Cấu tạo của tóc 

Hiểu một cách đơn giản, tóc có cấu trúc dạng sợi và được hợp lại bởi 70% là chất sừng (keratin) cùng với 30% hợp chất bao gồm nước, chất béo, hydrat carbon, vitamin và các khoáng chất khác. Tóc có hai cấu trúc riêng biệt là nang nằm trong da, và thứ hai thân tóc phát triển lên phía trên da đầu mà chúng ta thấy.

Nang tóc

Là phần bầu hình chén nằm dưới da đầu. Mỗi nang tóc chứa rất nhiều mạch máu nhỏ li ti. Chất dinh dưỡng sẽ theo những mạch máu đó để đi nuôi tóc. Nang tóc là phần “sống” duy nhất của sợi tóc giúp tóc mọc dài ra.

Thân tóc

Chính là “sợi tóc” mà các bạn nhìn thấy. Đây là phần tóc đã “chết” và không có trao đổi hóa sinh (vì vậy các bạn không thấy đau khi dùng kéo cắt tóc). Xung quanh nang tóc có các tuyến nhờn (còn gọi là tuyến dầu hay tuyến bã) giúp bôi trơn sợi tóc và các cơ nang để giúp tóc “dựng lên” (chẳng hạn khi chúng ta sợ đến “dựng tóc gáy”).

Thân tóc gồm 3 lớp: Lớp biểu bì (cutin), lớp giữa (cortex) và lớp tủy (medulla).

Lớp tủy (medulla) là phần trong cùng của sợi tóc, chứa các hạt chất béo và không khí. Nếu sợi tóc quá mỏng sẽ không có lớp tủy.

Lớp giữa (cortex) gồm nhiều bó sợi nhỏ hợp thành và chứa sắc tố (chất tạo nên màu cho sợi tóc, còn gọi làmelanin). Lớp giữa quyết định độ chắc khỏe cũng như màu tóc là vàng, nâu, đỏ hoặc đen.

Lớp biểu bì (cutin) là phần ngoài cùng của thân tóc, gồm 5-10 lớp keratin trong suốt xếp chồng lên nhau như vảy cá có tác dụng bảo vệ sợi tóc khỏi các hóa chất hoặc ảnh hưởng bên ngoài. Giữa các vảy keratin có một chất kết dính gọi là KIT. Lớp biểu bì còn được bao phủ bởi một màng mỡ mỏng (lipid) để tóc không thấm nước.

Sợi tóc bóng mượt và óng ả hay không là nhờ lớp biểu bì. Các hóa chất trong thuốc nhuộm, dầu gội, tia tử ngoại mặt trời, nhiệt từ máy sấy, chất clo trong nước hồ bơi… đều có thể làm mất chất kết dính KIT khiến cho các vảy keratin bị bong ra, tóc bị hư tổn, xơ xác, dễ rối, không còn mượt mà và khó chải.

Bản thân sợi tóc (phần thân tóc) là một cấu trúc “chết” nên không tự phục hồi được. Vì vậy dầu xả hoặc kem xả có chứa silicon, tinh dầu và một số chất khác sẽ giúp giữ ẩm và làm tóc mượt trở lại.

Màu tóc: Màu tóc tự nhiên là do hai loại melanin quyết định: eumelanin (sắc tố tự nhiên, có màu nâu đến đen) và pheomelanin (sắc tố đỏ). Nhìn chung, nếu càng có nhiều eumelanin thì tóc càng sẫm màu và ngược lại.

Tỉ lệ melanin thay đổi theo thời gian, nên màu tóc các bạn cũng thay đổi theo tuổi. Càng về già, các sắc tố càng giảm nên màu tóc nhạt dần. Nếu không còn sắc tố nữa, tóc sẽ có màu trắng. Ngoài ra, yếu tố chủng tộc cũng ảnh hưởng đến màu tóc.

NHỮNG ĐIỀU THÚ VỊ VỀ TÓC CÓ THỂ BẠN CHƯA BIẾT

– Lông và tóc của con người có xu hướng ngày càng ít đi và tương lai xa chúng ta sẽ hoàn toàn … không có tóc. Tuy nhiên, đến lúc đó thì có lẽ các nhà khoa học cũng có đã có đủ hiểu biết để ngăn điều đó xảy ra. 🙂

– Mỗi sợi tóc bền không kém gì một sợi dây sắt có độ dày tương đương.

– Mỗi ngày tóc mọc dài trung bình 0.35mm, tức khoảng 1cm mỗi tháng. Tuy nhiên tốc độ mọc tóc còn tùy thuộc nhiều vào cơ địa mỗi người, giới tính và chế độ dinh dưỡng.

– Mỗi sợi tóc “sống” trung bình từ 2-6 năm, do đó một số bạn có thể có mái tóc rất dài, còn một số bạn thì “nuôi mãi chẳng thấy dài ra”. Trung bình mất 6 năm để có mái tóc dài chấm vòng 3 (khoảng 70cm). Nếu tóc bạn nào chỉ “thọ” được 2 năm thì một mái tóc dài qua lưng sẽ mãi chỉ là niềm mơ ước.

– Độ dài trung bình và tốc độ mọc trung bình mỗi tháng của tóc, lông mi và ria mép:

+ Tóc: 70cm, 1cm/tháng. Thông thường, mỗi tháng tóc mọc dài thêm được 1cm. Tuy nhiên, nó cũng không hẳn là con số hoàn toàn chính xác. Có người tóc chỉ dài ra 0,7cm nhưng có những người, độ dài tóc tăng thêm tới tận 2cm.

+ Lông mi: 3cm, 0.45cm/tháng

+ Ria mép (đàn ông): 28cm, 1.2cm/tháng

– Da đầu chúng ta có từ 65 đến 150 nghìn sợi tóc. Người tóc vàng có nhiều tóc nhất, và ít nhất là người tóc đỏ. Thông thường, có khoảng 100.000 sợi tóc trong một mái tóc. Theo di truyền, số lượng tóc dao động từ 70.000-150.000 sợi, phổ biến nhất là 100.000 sợi. Con số này đã được ấn định sau tháng thứ 5 của phôi thai với sự hình thành các nang tóc trên da đầu. Lúc đó, đầu của em bé trong bụng mẹ chỉ nhỉnh bằng quả quít nhưng số lượng nang tóc đã không còn cơ hội được thay đổi nữa rồi.

– Mỗi sợi tóc dày từ 0,02 đến 0,04 mm, tức là khoảng 25-50 sợi tóc xếp cạnh nhau sẽ được 1mm.